Thành phố Biên Hòa
Tổng số: 24
Được hình thành cách đây hơn 300 năm, chùa Ông – Thất Phủ cổ miếu (ở xã Hiệp Hòa, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) được xem là ngôi chùa cổ nhất ở vùng đất Nam bộ hiện nay.
Lăng mộ Trịnh Hoài Đức tọa lạc tại khu phố 3, phường Trung Dũng, thành phố Biên Hòa. Giữa khu dân cư. Người dân địa phương quen gọi là “Lăng Ông“. Muốn đến di tích, có thể đi từ hẻm 39 – trước đây gọi là hẻm “đường rầy”.
Đình Bình Quan thuộc địa phận ấp Tam Hòa, xã Hiệp Hòa, thành phố Biên Hòa. Khi mới xây dựng, đình có tên gọi là Võ Miếu, sau đổi thành Bình Quan cổ miếu. Tên gọi đình cho thấy đây là một cơ sở tín ngưỡng thờ thần hoàng bổn cảnh của dân thôn Bình Quan – một địa bàn dân cư được hình thành khá sớm trên vùng Cù lao Phố.
Tân Bản là một ấp thuộc phường Bửu Hòa, TP Biên Hòa. Ở Bửu Hòa có 2 di tích lịch sử - văn hóa quốc gia là đình Mỹ Khánh (đền thờ Nguyễn Tri Phương) và chùa cổ Long Thiền được nhiều người biết đến. Đình thần Tân Bản ít được nhắc tới.
Văn miếu Trấn Biên xưa, theo sách Gia Định thành thông chí của Trịnh Hoài Đức, nằm “ở địa phận thôn Bình Thành và thôn Tân Lại, huyện Phước Chánh, cách tây trấn hai dặm rưỡi (...) phía nam hướng đến sông Phước, phía bắc dựa theo núi rừng, núi sông thanh tú cỏ cây tươi tốt”.
Phải công tâm mà nói rằng: thành Biên Hòa xưa với những dấu tích còn sót lại trong phạm vi nội ô thành phố Biên Hòa hôm nay là một điều may mắn cho vùng đất này. Bởi lẽ, trải qua 170 năm được tạo dựng (tính từ mốc nguyên khởi), bao biến cố của thời cuộc, xã hội đã làm thay đổi và mất đi nhiều di sản vật thể thì công trình cổ thành Biên Hòa vẫn còn những dấu tích khá rõ nét, hiện diện trong đời sống hiện tại.
Đình Tân Lân (hay còn gọi là Tân Lân thành phố Miếu) xưa thuộc Tân Lân Thôn, huyện Phước Chánh, Dinh Trấn Biên. Nay là phường Hòa Bình, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.
Hiếm có vị tướng nào mà trong một gia đình 3 người đều được dân chúng dựng đền thờ phối tế xem là phúc thần (Tam công) như Nguyễn Tri Phương cùng em ruột (Tán lý Định Biên Nguyễn Duy) và con ruột ông (Phò mã đô úy Nguyễn Lâm).
Mỗi khi nghe đến “nhà lao Tân Hiệp” (thuộc phường Tân Tiến, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai), vợ chồng bà Lê Thị Sên - ông Nguyễn Văn Thắng, hai cựu tù chính trị từng bị giam cầm hàng chục năm tại đây, lại giật mình như vừa trải qua cơn ác mộng. Hiện ông bà mang trên mình những căn bệnh hiểm nghèo – hậu quả của những trận đòn tra khảo trong thời gian bị tù đày.
Đây là di tích lịch sử danh nhân có giá trị ở Đồng Nai, gồm hai phần: mộ và đền thờ. Phần mộ là nơi an táng Đoàn Văn Cự, thủ lĩnh hội kín Thiên Địa hội ở Biên Hoà và 16 nghĩa binh tử vong trong trận tấn công của Pháp vào bưng Kiệu năm 1905. Đây cũng là nơi mà lúc sinh tiền Đoàn Văn Cự xây dựng căn cứ kháng chiến. Mộ tọa lạc trên khu bình địa tổng kho Long Bình, phường Long Bình, cách trung tâm thành phố Biên Hoà 8km đường chim bay.
