Lợi thế du lịch Đồng Nai là một tỉnh miền Đông Nam bộ, cửa ngõ phía Đông của TP.Hồ Chí Minh, Bình Dương, Bà Rịa-Vũng Tàu, là một trong số các địa phương thu hút vốn đầu tư nước ngoài rất cao, có vị trí thuận lợi cho việc phát triển kinh tế. Đồng thời, thiên nhiên đã ban tặng cho Đồng Nai nguồn tài nguyên du lịch và nhân văn phong phú, đa dạng, một tiềm năng lớn để phát triển. Đây cũng là cơ hội và đặt ra nhiều thách thức lớn cho du lịch Đồng Nai.

Nhận thức rõ thế mạnh cùng những yếu tố thuận lợi trên, trong những năm gần đây Tỉnh ủy, UBND và các cấp, các ngành đã có nhiều giải pháp cụ thể để đẩy mạnh du lịch từng bước trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Đồng thời du lịch Đồng Nai đã đạt được những kết quả khả quan, năm sau đều cao hơn năm trước.

Trong năm 2010, với tổng lượt khách 2.110.065 lượt, đạt 101,9 % so với kế hoạch năm 2010, tăng 20% so với năm 2009; tổng doanh thu du lịch 430,5 tỷ đồng, đạt 103,5% so với kế hoạch năm 2010, tăng 21% so với cùng kỳ năm 2009.

Bước đi nào cho du lịch Đồng Nai

Từ đầu năm tới nay, cũng như cả nước, Đồng Nai có nhiều biến động về kinh tế, dịch bệnh và thiên tai đã ảnh hưởng nhiều đến tình hình phát triển kinh tế - xã hội. 

Đối với lĩnh vực du lịch, ngay sau khi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành chương trình hành động của ngành du lịch nhằm tăng cường thu hút khách quốc tế và thúc đẩy du lịch nội địa, ngành du lịch Đồng Nai đã có kế hoạch kích cầu của địa phương. 

Với Chương trình kích cầu này đã giúp các doanh nghiệp kinh doanh khách sạn, nhà hàng, điểm du lịch phối hợp chặt chẽ với các doanh nghiệp lữ hành trong và ngoài tỉnh xây dựng các tour du lịch khuyến mại, đảm bảo chất lượng dịch vụ với giá cả hợp lý. Ngoài ra, các doanh nghiệp du lịch quan tâm hơn trong việc đầu tư, nâng cấp và xây dựng hạ tầng du lịch với nhiều loại hình vui chơi giải trí mới lạ, mở rộng diện tích đầu tư, chủ động tổ chức tuyên truyền quảng bá điểm du lịch của mình trên các phương tiện thông tin đại chúng và tuyển mới, đào tạo nhân viên có nghiệp vụ du lịch thông qua việc tổ chức lớp học buồng, bàn cho các doanh nghiệp kinh doanh khách sạn, nhà hàng trên địa bàn tỉnh; tham gia khoá quản lý nhà nước tại Hà Nội; tham gia tập huấn về cấp thẻ hướng dẫn viên du lịch tại thành phố Hồ Chí Minh; cử chuyên viên tham gia lớp mã nguồn; tham gia đoàn trao đổi học tập kinh nghiệm quản lý du lịch tại New Zealand …

Bên cạnh những thuận lợi, trong lộ trình đưa du lịch Đồng Nai thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn trong cơ cấu kinh tế của tỉnh, ngành du lịch vẫn chịu sự chi phối của những thách thức, khó khăn đó là sự cạnh tranh trong du lịch ngày càng cao và diễn biến khó lường. 

Trong thực tế, hoạt động kinh doanh du lịch ở Đồng Nai đang đặt ra vấn đề cần được quan tâm giải quyết như các doanh nghiệp kinh doanh du lịch không đủ mạnh, chậm phát triển về chất, không có lợi thế cạnh tranh về giá và chất lượng, chưa tạo ra được các sản phẩm du lịch độc đáo, hấp dẫn đặc trưng của vùng để thu hút khách. 

Nhìn chung, tốc độ phát triển du lịch chưa tương xứng với quy mô và tiềm năng vốn có của tỉnh. Để khắc phục những vấn đề mà hoạt động du lịch ở Đồng Nai đang phải đối mặt, ngành du lịch Đồng Nai đã và đang tiến hành bổ sung các điểm du lịch có tiềm năng vào quy hoạch chung về du lịch của tỉnh. Đặc biệt quan tâm đến công tác xây dựng kết cấu hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch để tạo điều kiện thuận lợi cho việc kêu gọi đầu tư xây dựng các dự án du lịch; đẩy mạnh công tác xã hội hóa du lịch, khuyến khích mọi thành phần kinh tế tham gia đầu tư, phát triển du lịch nhằm huy động sức mạnh từ nhiều cá nhân, tổ chức thông qua các hình thức tuyên truyền, vận động và nhiều chính sách ưu đãi khác; Xây dựng cơ chế, môi trường đầu tư du lịch thông thoáng để khuyến khích kêu gọi đầu tư nhưng vẫn đảm bảo tính chặt chẽ, linh hoạt về mặt quản lý bằng các chính sách ưu đãi về vốn, thuế, đất...

Đầu tư để phát triển

Chương trình hành động quốc gia về du lịch đã từng bước nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, tạo điều kiện cho ngành du lịch có cơ hội phát triển. Ngành đã tiến hành rà soát quy hoạch du lịch tổng thế của tỉnh trên cơ sở điều chỉnh, bổ sung các điểm du lịch mới, tạo tiền đề phát triển du lịch những năm tới, phối kết hợp chặt chẽ với các ngành hữu quan trong công tác xúc tiến và kêu gọi đầu tư du lịch, từng bước hoàn chỉnh cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật tại các tuyến điểm du lịch tạo cho Đồng Nai trở thành một môi trường đầu tư du lịch hấp dẫn.

Cụ thể, tổ chức hội thảo triển khai chương trình kích cầu du lịch năm 2010 do Tổng cục Du lịch phát động, diễn ra ngày 30/7/2010; phối hợp  với ngành du lịch thành phố HCM tổ chức khảo sát tuyến du lịch sông Đồng Nai; xây dựng và hình thành loại hình du lịch thể thao dưới nước tại một số khu, điểm du lịch gắn với sông Đồng nai như hỗ trợ và hướng dẫn đoàn Nhật Bản, Mỹ tìm hiểu thực tế tại một số điểm danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử như cù lao Ba Xê, làng cá bè Tân Mai, chùa Ông, đền thờ Nguyễn Hữu Cảnh, chùa Đại Giác, nhà cổ, làng gốm…; xem biểu diễn võ thuật Vovinam, nghe “đờn ca tài tử” và thưởng thức các món chay do các sư của chùa Đại Giác nấu... Đây là chương trình mà Trung tâm Xúc tiến Du lịch và công ty TNHH MTV Đô Đốc đã xây dựng gắn kết giữa du lịch với văn hóa và thể thao để có một tour phong phú và đa dạng. 

Ngoài ra, ngành du lịch Đồng Nai đã có nhiều cố gắng trong việc xây dựng cơ sở vật chất, khai thác thế mạnh cảnh quan thiên nhiên, tôn tạo di tích lịch sử, mở rộng các tour, tuyến du lịch, tập trung ưu tiên đầu tư phát triển các tuyến, điểm: du lịch trên sông, khu du lịch cù lao phố, khu Bảo tồn Thiên nhiên và Di tích Vĩnh cửu, vườn quốc gia Cát Tiên… từng bước nâng cấp và xây dựng mới các nhà hàng, khách sạn, các dịch vụ vui chơi giải trí trong các khu du lịch, nhằm đa dạng hóa các sản phẩm du lịch.

Du lịch ngày càng phát triển, công thêm đó là sự cạnh tranh sản phẩm giữa các vùng miền, quốc gia, đòi hỏi những nhà quản lý du lịch cũng phải có tầm nhìn chiến lược, hoạch định những chính sách phát triển cho sản phẩm đặc thù của mình, làm cho du lịch phát triển bền vững.